Likya Kaş Orkidesi (Ophrys lycia) Koruma Projesi

Antalya ilinde yayılış gösteren ve en acil koruma eylemi gerektiren orkide türü Likya Kaş Orkidesi (Ophrys lycia)'dır. Üzerindeki insan baskısı üst düzeyde olan tür üzerine detaylı arazi çalışmalarıyla populasyon belirleme, ekolojik çalışmalar, eğitim çalışmaları ve tanıtım çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Projenin temel amacı, Antalya'nın Kaş ilçesinde lokal olarak yayılış gösteren ve kritik tehlike altındaki (CR) Ophrys lycia (Likya Kaş Orkidesi) üzerine koruma, araştırma ve eğitim çalışmalarının yürütülmesidir. Akdeniz Üniversitesi ve Antalya Orman Bölge Müdürlüğü tarafından TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu) desteği ile yürütülmüştür. Derneğimiz bu projede iştirakçi olarak yer almış türe ait populasyonların arazi ortamında saptanması ve ölçüm çalışmalarına destek vermiştir. Bunun yanında proje belgesel hazırlama sürecinde arazi ortamında yapılan çekimler, Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Derneği (ANTOK) üyeleri tarafından da desteklenmiştir. Ophrys lycia'yı gelecek nesillerinin varlığı üzerine yürütülen proje, arazi çalışmaları, ekolojik çalışmalar, eğitim çalışmaları ve tanıtım çalışmaları olmak üzere dört ana başlık altında gerçekleştirilmiştir. Proje kapsmında türe ait bireylerin saptanması ve ölçülmesiyle tam yayılım alanı ve tür envanteri oluşturulmuştur. Bölgede bulunan bireylerin her biri GPS koordinatları ile tanımlanmıştır. Bu lokasyonlar CBS yazılımı kullanılarak veri tabanına işlenmiştir. Ophrys lycia'nın yayılımının üç boyutlu arazi modeli ve yüksekliği, eğimi ve bakı özellikleri dijital haritalar yardımıyla oluşturulmuştur. Başlıca yayılış alanı olan Ağullu'daki Kaş Orman Müdürlüğü Müdürlüğü'ne bağlı devlet mülkiyetinde “Özel Koruma Alanı” oluşturulmuş ve bu alan çitlenmiştir. Ekolojik çalışmalarla, türün habitat tercihi ​​net bir şekilde tanımlanmış, toprak karakterleri analiz edilmiş, polinatör türü belirlenmiş ve toprak örneklerinin analizi ile Ophrys lycia tohumlarıyla simbiyotik ilişki oluşturan mikrofungus türleri belirlenmiştir. Ayrıca saha faaliyetlerinden elde edilen uygun miktardaki tohumlar Türkiye Tohum Gen Bankası'na aktarılmıştır.

Ağullu İlköğretim Okulu öğrencilerinin varolan doğa koruma bilinçlerinin yükseltilmesi amacıyla okullarında eğitim progrramı düzenlenmiştir. Ophrys lycia'nın fotoğrafı ve “Dünyada sadece Kaş'tayım, Beni Koru!” yazılı tişörtler hazırlanarak tüm öğrencilerimze dağıtılmıştır. Proje çalışmasının her aşaması video ve fotoğraflarla görselleştirilerek bir belgesel oluşturulmuş ve bilhassa bölge okullarına dağıtılarak projenin yaygın etkisinin artırılması amaçlanmıştır.

İlgili proje çalışmalarının özetlendiği ve kritik olarak tehlike altındaki bu türe ait korunum gerekliliklerinin aktarıldığı belgeseli izlemek için tıklayınız.